کنه چیست؟

کنه ها حشرات کوچکی تقریبا به اندازه دانه کنجد هستند، که از خون تغذیه می کنند. گونه های مختلف کنه از انواع مختلفی از حیوانات تغذیه می کنند. گاهی مواقع، کنه به جای گزیدن حیوان، انسان را نیش می زند. هر چند در اکثر مواقع گزیدن کنه به بیماری نمی انجامد، اما در برخی موارد چنین می شود.

کنه ها در بین چمن های بلند و مناطق پر درخت زندگی می کنند. مشاهده ی آنها هنگامی که روی بدن فرد در حال مکیدن خون هستند آسان تر است. کنه ها به درون پوست نفوذ می کنند، نیش می زنند، خون تغذیه می کنند و سپس آن را رها می کنند.

دهان کنه در زیر پوست، و قسمت عقب بدن در بیرون قرار می گیرد. معمولا هنگامی که آنها پر از خون هستند، به رنگ آبی-خاکستری دیده می شوند. در این حالت به آنها کنه ُپرخورده گفته می شود.

به طور کلی کنه ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1. کنه های سخت

2. کنه های نرم

کنه های سخت: دارای پوشش پشتی سخت هستند. آنها در قسمت پشت بدن خود سرکاذب دارند. تفاوت آنها با کنه های نرم در قسمت جنس پوشش پشتی آنها است.

کنه های سخت در هوای سرد مقاومت خوبی از خود نشان می دهند و می توانند سرمای هوا را تحمل کنند ولی تخم آنها مقاومت کمتری در هوای سرد دارند. اما در هوای بهار و تابستان بیشترین میزان فعالیت رشد، تکثیر کنه ها مشاهده می شود. کنه ها در محیط های بسیار خشک سریع از بین می روند اما در محیط های مرطوب به راحتی زندگی می کنند.

تغذیه کنه ها از موجودات دیگر است و روی موجودات میزبان می نشینند و با فرو کردن قسمت دندار خود ( هیپوستوم) در روی سط بدن فرد میزبان ایجاد شکافی روی پوست میزبان می کند و خون میزبان را می مکند. این عمل چند روز طول می کشد.

آشنایی با انواع کنه ها

کنه کبوتری یا همان کنه آرگاس (Argas reflexus) یکی از انواع گونه های کنه نرم می باشد که انگل اصلی پرندگان به ویژه کبوترها (کبوتر چاهی) و سایر پرندگان به حساب می آید. امروزه با توجه به گسترش ساخت و سازها در شهرها و عدم رعایت اصول بهسازی حین ساخت، وجود درزهای انقطاع در بین ساختمان ها یا از طرفی لانه گذاری کبوتران در این منافذ سبب شده که این کنه ها از طریق لانه کبوترها (عمدتا توسط سقف های کاذب ) وارد منازل آپارتمانی شهروندان شود، که این خود امروزه باعث بوجود آمدن آلودگی و به خطر افتادن سلامت برخی از شهروندان شده است.

فلج کنه ای

فلج کنه ای یکی از بیماریهای خطرناک است  که توسط گونه های خاصی از کنه های Ixodidae(  کنه های سخت) منتقل می شود. بیماری فلج کنه ای بیش تر در کودکان و دختران (بخاطر موهای بلند و پنهان شدن) رخ می دهد. عامل ایجادکننده فلج کنه ای توکسین های موجود در بزاق کنه های خونخوار می باشد که در هنگام خونخواری وارد بدن میزبان می شود و در صورت ادامه تغذیه کنه به مدت طولانی موجب نارسایی تنفسی و مرگ بیمار می شود. درمان بیماری به راحتی و با جداسازی کنه از روی بدن میزبان امکان پذیر است. علائم بهبود در فلج ایجاد شده توسط کنه معمولا طی ۲۴ ساعت الی چند روز پس از جداسازی کنه نمایان می شود.

پیشگیری:

بهسازی محیط یکی از مهمترین روشهای کنترل و پیشگیری کنه ها محسوب می شود.

بستن درزهای ساختمان 

جلوگیری از ورود و لانه سازی کبوترهای چاهی درساختمان ها

استفاده از جارو برقی در اطراف قرنیزها

حمام دادن کبوترهای اهلی با کنه کش های حیوانات

معاینه حیوانات خانگی

سمپاشی کنه  در لانه های کبوتر

جلوگیری از انباشت فضولات پرندگان در اطراف و کنارهای ساختمان

تمیز کردن فضولات پرندگان از اطراف پنجره ها و بالکن و پکیج ها