چرا حشرات نور را دوست دارند

در یک شب زیبای تابستانی بیرون نشسته اید، تا این که حشرات از چپ و راست و وسط شما را می زنند؛ این که چرا حشرات خاصی این آزار و اذیت ها را می رسانند، هنوز جالب است. رفتاری که اغلب به مرگ زودرس آن ها منجر می شود. نظریه های اندکی وجود دارد پیرامون این موضوع که ما آن ها را بررسی می کنیم.

احتمالاً تا به حال دیده اید که پس از تاریک شدن هوا، صدها حشره دور چراغ ها به گردش در می آیند و حتی بسیاری از آنها بر اثر گرمای چراغ سوخته و می میرند.

چرا حشرات با آنکه ممکن است کشته شوند باز هم به سوی نور هجوم می آورند؟

به نظر می رسد که آنها نور مصنوعی را با روشنایی ماه اشتباه می گیرند. حشرات برای پیدا کردن راهشان از مهتاب استفاده می کنند اما نور مصنوعی باعث گمراهی آنها شده و موجب می شود حس جهت یابی را از دست بدهند.

افرادی که اهل جمع آوری حشرات هستند از این عادت حشرات برای جمع آوری حشرات مورد نظرشان استفاده می کنند. دانشمندان نیز برای مشاهده شیوه ی تغذیه و جفت گیری حشرات، لامپ های قرمز را به کار می گیرند، زیرا حشرات قادر به دیدن نور قرمز نیستند.

پاسخ حرکتی یک موجود زنده به نور، فوتوتاکسی نام دارد. فوتوتاکسی مثبت موجودات زنده مثل پروانه ها حرکت به سمت نور است. فوتوتاکسی منفی موجودات زنده به عبارتی دور شدن از نور است. مثل سوسک ها که موقع روشن شدن چراغ به گوشه ای تاریک فرار می کنند.تئوری عامیانه ی پیشنهاد شده برای فوتوتاکسی مثبت در حشرات این است که منبع نور مصنوعی با سیستم هدایتی درونی آن ها تداخل می کند. قبل از معرفی نورهای صناعی گفته شود که حشرات شبانه مثل بیشتر پروانه ها، برای استفاده از منابع نور طبیعی، مثل ماه یا ستارگان، جهت پیدا کردن مسیر، تکامل یافته اند. این حشرات با قرار دادن خود در راستای زاویه ای مشخص با یک منبع نور مسیریابی می کنند.

از آن جا که ماه خیلی دور است، زاویه همان طور که حشره در مسیر آن حرکت می کند بی تغییر می ماند. اما این در مورد نور های کوچک تر مثل شعله ی شمع یا لامپ صدق نمی کند.این به آن خاطر است که زاویه ی منبع نور همراه با عبور حشره از منبع نور تغییر می کند، بنابراین حشره در تلاش برای قرارگیری در راستای مناسب در یک مسیر دایره ای پرواز می کند.
ایننظریه دو مشکل

دارد. این که چون منابع نور مصنوعی مثل مشعل های ساخت دست بشر حدودا هزاران سال وجود دارند، بنابراین انتظار داریم که تا کنون انتخاب طبیعی حشراتی را که خود را در چنین شرایط خودکشی قرار داده اند ، منقرض کرده باشد. علاوه بر آن خیلی از گونه های پروانه ها اصلا مهاجر نیستند، بنابراین این منطقی نیست که همه ی آن ها از نور ماه برای یافتن مسیر استفاده کنند.

ایده ی دیگر دیدن منبع نوری بدون مانع است به این معنی که راه باز است. بنابراین حشره مستقیما به سوی آن پرواز می کند تا از برخورد به مانع پرهیز کند. این می تواند توضیح دهد که چرا بعضی از حشرات مثل کامی کازه(م: خلبانان جان بر کف ژاپنی در جنگ جهانی) مستقیما به سمت لامپ پرواز می کنند.

بعضی افراد این قیاس را می کنند که چون خیلی از گل ها نور UV را بازتاب می کنند، حشرات احتمالا جذب نور مصنوعی می شوند که خود مقادیر اندکی ازUV را دارد و آن را با نور گل ها اشتباه می کنند.

آخرین ایده ی جذب برمی گردد به دهه ی 70 توسط یک حشره شناس که می گوید پروانه ها در واقع منبع نور را با پروانه ی ماده اشتباه می کنند. اگر چه این بسیار عجیب است، کشف شده که بازه ای فروسرخ که از نور شمع ساطع می شود در واقع فرکانس های مشترک اندکی با نور ساطع شده از طریق فرومون های پروانه های ماده دارند.

پژوهشگر های مشابهی قبلا این را کشف کرده بودند که فرومون ها در واقع لومینسانت های ضعیف هستند. بنابراین پروانه های مذکر احتمالا به داخل زبانه های شمع شیرجه می زنند به این خاطر که آن را با مونثی که در پی جفت گیری است اشتباه می گیرند. به هر حال، یک بار دیگر این ایده ، به طور واقع منطقی به نظر نمی رسد. همان طور که بحث شد حشرات ، به مراتب بیشتری جذب UV می شوند تا نور با طول موج ها ی بزرگتر مثل فروسرخ.

در مجموع به نظر می رسد دانشمندان راجع به این که چرا حشرات چنین رفتاری دارند، کاملا یک فکر نشده اند .به نظر می آید محتمل ترین توجیه این است که آن ها در تلاش اند تا از نور به عنوان یک وسیله ی هدایت کننده استفاده کنند اما اثبات آن کار بسیار سختی است.